مواد به هر نوع مادهای گفته میشود که قابلیت تغییر شکل و یا ترکیب با دیگر مواد را دارد و میتواند در ایجاد محصولات مختلف و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گیرد. مواد میتوانند به صورت خالص و مخلوط باشند و در صنایع مختلفی مانند الکترونیک، داروسازی، شیمی، مهندسی، مواد غذایی و غیره مورد استفاده قرار بگیرند.
مواد خالص چیست؟
مواد خالص، مادهای است که تنها از یک نوع اتم یا مولکول ساخته شده است و هیچ نوع آلاینده وجود ندارد. به عبارت دیگر، مواد خالص تماماً یکنواخت هستند و در ترکیب آنها با خود، هیچ تغییری رخ نمیدهد. برای به دست آوردن مواد خالص، معمولاً از روشهای شیمیایی مثل تقطیر، کریستالیزاسیون، دستگاههای جداسازی و غیره استفاده میشود. مواد خالص در صنایع مختلف مانند داروسازی، الکترونیک، شیمی و غیره کاربردهای متعددی دارند.
مواد مخلوط چیست؟
مجموعهای از دو یا چند ماده مختلف است که با یکدیگر ترکیب شدهاند، اما هر یک از اجزا به صورت جداگانه مشاهده میشوند و میتوانند به راحتی از یکدیگر جدا شوند. مواد مخلوط ممکن است به صورت همگن (مانند محلول) یا ناهمگن (مانند خمیر) باشند. این مواد میتوانند از نظر فیزیکی یا شیمیایی تفاوتهایی داشته باشند، اما همچنان به صورت یک مخلوط تشکیل داده میشوند.
چگونه مواد خالص و مخلوط را از هم تشخیص دهیم؟
برای تشخیص مواد خالص و مخلوط، میتوان از روشهای مختلفی استفاده کرد:
- دیدن ماده: مواد خالص معمولاً شفاف و یکنواخت (همگن) هستند، در حالی که مواد مخلوط ممکن است ناهمگن و با ترکیبات متفاوت باشند.
-
تست فیزیکی: مواد خالص ممکن است در دمای خاص مثل نقطه ذوب یا جوش ، تغییر شکل دهند، در حالی که مواد مخلوط ممکن است در دمای مختلف، تغییر شکل دهند.
- تست شیمیایی: با استفاده از تستهای شیمیایی، میتوان از نوع ماده خالص یا مخلوط بودن آن مطمئن شد.
- تجزیه و تحلیل: با استفاده از دستگاههای تجزیه و تحلیل مثل طیفسنجی، کروماتوگرافی و غیره، میتوان مواد خالص و مخلوط را از هم تشخیص داد.
مثال هایی از مواد خالص و مخلوط
مثالهایی از مواد خالص و مخلوط عبارتند از:
مثال از ماده خالص : آب مقطر تنها از مولکولهای آب تشکیل شده است و هیچ آلایندهای ندارد.
مثال از ماده مخلوط : خمیر دندان شامل چندین ماده مختلف است که با هم مخلوط شدهاند، از جمله آب، گلایسرین، سوربیتول، سدیم لوریل سولفات و افزودنیهای دیگر.