تعیین عدد اکسایش اتم ها : اکسایش یک فرآیند شیمیایی است که هنگامی که یک ماده با یک ماده دیگر واکنش میدهد، الکترون‌ها را انتقال میدهد. در واقع، اکسایش نشان‌دهنده تعداد الکترون‌هایی است که یک اتم در یک ترکیب شیمیایی به اشتراک می‌گذارد یا اختصاص میدهد. این مفهوم مهمی در شیمی است و به عنوان یک شاخص برای نشان‌دادن وضعیت اکسایش یک عنصر یا یک ترکیب شیمیایی استفاده می‌شود.
عدد اکسایش چه عددی است؟
عدد اکسایش یک عدد است که نشان‌دهنده تعداد الکترون‌هایی است که یک اتم در یک ترکیب شیمیایی به اشتراک می‌گذارد یا اختصاص میدهد. این عدد نشان‌دهنده وضعیت اکسایش اتم مورد نظر است. این عدد می‌تواند مثبت، منفی یا صفر باشد و نشان‌دهنده اختلاف بین تعداد الکترون‌های اشتراکی واقعی با تعداد الکترون‌های اشتراکی موجود در یک اتم است.
چگونه می توان عدد اکسایش اتم ها را بدست آورد؟
می‌خواهیم عدد اکسایش اتم ها در ترکیب های شیمیایی را بررسی کنیم. فرض کنید ما با ترکیب NaCl (نمک سفید) سر و کار داریم. در این ترکیب، اتم سدیم (Na) یک الکترون به کلر (Cl) میدهد تا یک یون Na+ و یک یون Cl- تشکیل شود. این نشان میدهد که اتم سدیم یک الکترون از دست داده و عدد اکسایش آن +1 است. از سوی دیگر، اتم کلر یک الکترون را به دست آورده و عدد اکسایش آن -1 است.
از کجا بفهمیم کدام الکترون از دست می دهد و کدام الکترون بدست می آورد؟
برای فهمیدن اینکه کدام الکترون از دست میدهد و کدام الکترون بدست می آورد، می‌توانیم از جدول تناوبی عناصر استفاده کنیم. در جدول تناوبی عناصر، می‌توانیم تعداد الکترون‌های هر عنصر را ببینیم و بر اساس این اطلاعات، می‌توانیم بفهمیم کدام الکترون از دست میدهد و کدام الکترون بدست می آورد.
عناصر در جدول تناوبی بر اساس تعداد الکترون‌های خود دسته‌بندی شده‌اند. به عنوان مثال، سدیم (Na) یک عنصر فلزی است که 11 الکترون دارد. اگر به جدول تناوبی نگاه کنیم، می‌بینیم که سدیم یک الکترون در لایه بیرونی خود دارد. وقتی که سدیم با یک عنصر دیگر ترکیب می‌شود (مانند کلر)، این الکترون بیرونی را از دست میدهد تا یک یون مثبت Na+ تشکیل شود.
به همین ترتیب، کلر یک عنصر نافلزی است که 17 الکترون دارد. اگر به جدول تناوبی نگاه کنیم، می‌بینیم که کلر 7 الکترون در لایه بیرونی خود دارد. وقتی که کلر با سدیم ترکیب می‌شود، یک الکترون اضافی را می‌پذیرد تا یک یون منفی Cl- تشکیل شود.
